Omschrijving van H.Hart van Jezuskerk
Inleiding.
KERK, gebouwd in 1936 in Delftse Schoolstijl. Het ontwerp voor kerk en pastorie werd gemaakt door ir. J.B. Sturm in samenwerking met ir. J. van der Laan. Waar Sturm in het ontwerp van de pastorie de overhand heeft gehad is de kerk vooral door Van der Laan ontworpen. De eerste steen werd op 5 juli 1935 gelegd, de wijding aan het Heilig Hart van Jezus vond plaats op 16 april 1936. In 1980 werd de kerk verbouwd. Hierbij is vooral het interieur aangepast, het priesterkoor werd onder andere vergroot. De kerk staat aan het Heilig Hartplein, het centrum van de nieuwbouwwijk Kalsdonk.
Omschrijving.
Kerk van het basilicale type, met een vijfzijdig gesloten koor. Het gebouw is uitgevoerd in baksteen, in de topgevels is een smalle rand in gele steen aangebracht. De hoeken van de topgevels worden versterkt door hardstenen blokken. Aan de zuidkant staat een vierkante toren met spits, gedekt met leien. Achter deze toren strekt zich de zijbeuk uit, aan noordelijke kant ontbreekt deze: hier is een processiegang naar de zijkapel, oorspronkelijk de kinderkapel, gemaakt. Middenschip en zijbeuk hebben elk een eigen zadeldak, de processiegang gaat schuil onder een lessenaardak. De daken zijn gedekt met zwarte, opnieuw verbeterde Hollandse pannen. Het middenschip heeft in de voorgevel drie rondboogopeningen naar een portaal. Dit portaal heeft afgeschuinde zijmuren en wordt overwelfd door een kruisgewelf in baksteen. De ingang zelf bestaat uit een dubbele houten deur met smeedijzeren beslag in het midden van de portiek, aan weerszijden in de schuine kanten zijn kleinere deuren aangebracht. Alle deuren hebben bovenlichten met glas-in-lood in ruitvormige tracering en een omlijsting met natuurstenen hoekblokken. Voor het portaal ligt een trap met bordes. Erboven bevindt zich een raampartij, samengesteld uit drie smalle hoge ramen gevuld met glas-in-lood. Tussen de ramen zijn brede natuurstenen penanten geplaatst, aan de zijkanten van de raampartij zijn natuurstenen hoekblokken in het metselwerk aangebracht. De lichtbeuk heeft rondboogramen met glas-in-lood, deze ramen zijn voorzien van een bakstenen afzaat. Tegen de rechterachterhoek van het middenschip is een smalle vierkante angelustoren onder zadeldakje. Bovenin bevinden zich aan alle zijden openingen met een natuurstenen onderdorpel, binnenin hangt een klokje. Rechts van de voorgevel is een kleine kapel onder lessenaardak aangebracht. Daarachter staat de toren, de eerste geleding daarvan is afgewerkt met een segmentboogfries waarvan de boogvelden iets terugwijken ten opzichte van het gevelvlak. Daarbovenzijn in de toren enkele rondboogramen aangebracht. Bovenaan bevinden zich op elk der vierm gevelvlakken wijzerplaten met tegels met romeinse cijfers en goudkleurige metalen wijzers. De bovenste geleding wordt in beslag genomen door galmgaten, twee aan twee gekoppeld met rondbogen, voorzien van natuurstenen blokken in de hoeken en als voet en kapiteel van de deelzuil. De toren wordt bekroond door een bakstenen borstwering met natuurstenen blokken op de hoeken. Onder in de dakvlakken van de spits zijn kleine dakkapellen onder zadeldak zichtbaar. De zijbeuk achter de toren heeft ramen, gegroepeerd in vier groepen van drie ramen met deelzuiltjes, voorzien van natuurstenen voet en kapiteel. Tussen deze groepen is steeds één raam geplaatst met natuurstenen hoekblokken. Achter tegen het zijschip aan is een kleine aanbouw met rond raam. Ook links van de voorgevel is een kapel geplaatst. De processiegang tegen de zijgevel heeft rondboogramen met glas-in-lood. Het lagere koor is voorzien van rondboogramen met glas-in-lood. Ze zijn in ondiepe nissen geplaatst en hebben een bakstenen afzaat. Het middenschip heeft een open houten kap. Het interieur is uitgevoerd in schoon metselwerk. De scheibogen naar de zijbeuk en de processiegang zijn rondboogvormig en rusten op ronde zuilen met een brede vierkante voet. De bogen van de zijbeuk zijn groter dan die van de processiegang. Op de baksteen zijn schilderingen van de hand van G. van Geffen zichtbaar. Tegen de wanden zijn de kruiswegstaties, gemaakt in 1946-'49 geplaatst, in de absis werd door hem in 1951 een voorstelling van het Lam Gods aangebracht, Het Laatste Oordeel op de triomfboog stamt uit 1953. Tot de inventaris behoort onder andere een hoofdaltaar, gemaakt door atelier Brom in de jaren dertig.
Waardering.
De kerk is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als late vertegenwoordiger van de H Hartdevotie en als duidelijk en herkenbaar voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het basilicatype in het Interbellum. De kerk heeft architectuurhistorisch belang als voorbeeld van het werk van de architecten Van der Laan en Sturm en als vroeg voorbeeld van de kerkebouw van de Delftse School. Het is gaaf bewaard gebleven.
Tags: kerkelijke gebouwen,kerk,kerk en kerkonderdeel,religieuze gebouwen
Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Licentie CC-0 (1.0)
